Νότια Γεραγώτικα ακρογιάλια !!

 

 

 

 

 

 

 

Νότια  Γεραγώτικα ακρογιάλια

 

Η  Γέρα  εκτός από  τις  Θαυμάσιες  γωνίες  του κόλπου της  και τις  εξοχές  γύρω από τα χωριά  αλλά  και τις θαυμάσιες  ορεινές διαδρομές   προς τα βουνά  της και ειδικά  στον Καριώνα ,διαθέτει   πανέμορφες  παραλίες   στα νότια  της  Γέρας  με πανέμορφους  γραφικούς   όρμους ,  δαντελωτά   ακρογιάλια ,   καθαρά  πελαγίσια  νερά , όμορφες  τοποθεσίες  με γραφικά  ξωκλήσια ,  με την ελιά  να δένει  με το  κύμα  και με πανέμορφα  μικρά  νησάκια  γεμάτα  θαλασσοπούλια  και αμάραντα ..Θα  περιηγηθούμε  σε όλα αυτά τα  όμορφα  μέρη   με την βοήθεια φίλων   φωτογράφων  και με τα  γραπτά  του Μάκη  Αξιώτη . Από  τα Κατσίνια  και το Όρος   στο Τάρτι  και από εκεί μέχρι  τον Ιλέυκο  και τη Πλάκα .
 

                                                     

                                                      Όρος   Τσίλια  Τάρτι    Κατσίνια . 

 

  

 

 

 

                                                                          Κατσίνια   Γέρας

 

                                                            

Πάνω από τον όρμο  Κατσίνια ορθώνεται  ένα πέτρινο βουνό με κατεύθυνση από ΝΔ προς ΒΑ  είναι τα Όρος . Το  υψηλότερο σημείο του βρίσκεται στο ΝΔ άκρο του και  καλείται Φανός  ή άναβαν φωτιά για  σινιάλο  τα παλιά χρόνια  ή πήρε το όνομα μεταφορικά . Η  νότια  πλευρά του, προς το πέλαγος  είναι πολύ απόκρημνη, κάθετη σχεδόν και τα νερά πολύ βαθιά . Η βόρεια, μέχρι το μέσον καλύπτεται από το ελαιώνα και κλείνει  από  το νότια τον όρμο που σχηματίζεται . Εδώ  ζούσαν  οι Ταλιαντζήδες. Η περιοχή  ονομάζεται  Κατσίνια . Υπάρχουν  μερικά  ντάμια , ένα πηγάδι και το  ταλιάνι  τουρκική  λέξη, είναι μια παγίδα για τα ψάρια  είναι ένα  μεγάλο  κλουβί κλειστό μέχρι κάτω  στηριγμένο  σε  υψηλούς 

 

                                       

χοντρούς   πασσάλους  που είναι χωμένοι στο  βυθό  και γύρω-γύρω   χοντρό δίχτυ .Υπάρχει μια πόρτα που όταν  μπαίνουν τα ψάρια  εγκλωβίζονται   πηγαίνουν  οι ψαράδες  ανεβάζουν το δίχτυ  που καλύπτει τον πυθμένα και τα μαζέψουν στη βάρκα . Το ταλιάνι  λειτουργεί μέχρι  σήμερα  .  Στη νότια   απότομη πλευρά υπάρχουν πολύς σπηλιές  που ζούσαν  παλαιότερα  μερικά ζευγάρια  Μεσογειακής  φώκιας . Ο θρύλος  θέλει τον πέτρινο αυτό  όγκο κούφιο που μέσα του τα χρόνια τα παλιά  να κατοικούσε  ένα σαραντάπηχο φίδι. Σήμερα ο δρόμος φθάνει μέχρι   εκεί  και αξίζει μια βόλτα και  έναν περίπατο  .
 


 

                                                                               

                                                      Εικόνες  από τα Κατσίνια            

                                                                 

                                                              Άη  Βασίλης.

                  Ανοιχτά στο πέλαγο  μετά τα Κατσίνια   ορθώνεται  ο κωνικός βράχος του Άη Βασίλη . Επάνω σ΄αυτό το νησί φωλιάζουν οι γλάροι  και τα αγριοπερίστερα . Γύρω  το πέλαγος  έχει οργιές  βάθος . Το προσεγγίζεις μόνο από τη νότια  πλευρά του . στη βόρεια άκρη  του είναι χτισμένο το εκκλησάκι . Όταν φυσά   η νοτιά τα κύματα  σκάζουν μανιασμένα πάνω στα βράχια του όρους   θάταν δύσκολο πέρασμα  για τους παλιούς   ναυτικούς  και πολλά καράβια θα βυθίστηκαν εδώ .Η  περιοχή ανάμεσα  στο  νησί  και  στο  όρος  η θαλάσσια  έκταση οι ψαράδες  την   αποκαλούν   Λαγήνια  δηλαδή μεγάλες  στάμνες  που  κάθε τόσο  μπλέκονται στα δίχτυα  μερικές φορές  ολόκληρες .

                              

                             Το νησάκι του Άη  Βασίλη  με το ομώνυμο  Ξωκλήσι  .

                                              Σπήλαιο  με σταλαγμίτες  και σταλακτίτες στο Όρος.                           

 

 

                                                          Η είσοδος  της  σπηλιάς  στο όρος

 

 

Επάνω στο  Όρος  στη  νότια  πλευρά   υπάρχει ένα  άνοιγμα   που οδηγεί   σε μια είσοδο  σπηλιάς   με σταλαγμίτες  και σταλακτίτες   ίσως   ανεξερεύνητο  ακόμη,   που μπορεί  να  είναι  βαθύ.  Μόνο που είναι πολύ κακό και  κρίμα, μερικοί ( Γεραγώτες)  όταν το  επισκέπτονται  να σπάνε  και να παίρνουν  ενθύμια  …  Πρέπει  οι Αρχές  να  μελετήσουν το θέμα και να  απευθυνθούν σε αρμόδιες   υπηρεσίες  όπως  η   σπηλαιολογική   μπορεί   το Όρος  να μας  κρύβει   ένα  πλούτο  μέσα  του  …

 

                  

                                    Γεραγώτες  διατηρήστε  και φυλάξετε  το σπήλαιο  του Όρους 

 

 

                                                                        Τσίλια -Μυρσίνια

 Μια  πανοραμική  εικόνα με το Όρος τα Τσίλια τα Μυρσίνια  και το Λιγωνάρι  

Μια πλατειά παράλια κατάλληλη για κολύμπι  στολίζει τον όρμο. Μετά υπάρχουν κάτι βοσκοτόπια  γεμάτα θάμνους και ροδοδάφνες και μετά αρχίζουν τα πεδινά ελαιοκτήματα , λίγα σπιτάκια και μαντριά  αποτελούν τη σημερινή ζωή που συναντά κανείς εδώ και τίποτα δε φανερώνει τη σημασία που είχε  το μέρος  τούτο τα παλιά χρόνια .Στην  άλλη μεριά την ανατολική υψώνεται το Όρος  στη πλάγια του καλύπτει ελαιώνας  και  πυκνό ρουμάνι .Εκεί κολλημένο πάνω στην πλάγια  ασπρίζει το εκκλησάκι  του Αη Νικόλα, μικρό αλλά με επιβλητική πρόσοψη , προς  τα νότια της  εκκλησίτσας   στο ανατολικό άκρο της παραλίας βρίσκονται τα  ερειπια  ενός εργοστάσιου μέσα του διακρίνονται  ακόμα οι βάσεις από τις μηχανές, ήταν ένα ελαιοτριβείο.  Εδώ λοιπόν ήταν λιμάνι  επί τουρκοκρατίας , άραζαν τα καράβια που φόρτωναν λάδι  που  έβγαζε η μηχανή . Από πάνω  υπήρχε το τελωνείο . Οι ελιές  της μεγάλης αυτής  περιφέρειας κατέβαιναν εδώ μ

ε  τους κερατζίδες  και τα μουλάρια . Ήταν  ζωντανός αυτός  ο τόπος  από παλιά ,οι μαρτυρίες είναι πολλές   έτσι και το όνομα   Τσίλια σχετίστηκε  με τη δευτερεύουσα πόλη των Αιολέων το  Κίλλαιον   που αναφέρει  ο Στράβων. Τώρα τον  ενώνει με τον έξω κόσμο  δρόμος που φθάνει έως τη παράλια .

                

 

 

 

 

 

 

                     Στην απογραφή του 2011  οι κάτοικοι  στα Τσίλια  ήταν 18.

 

 

                                                              Άγιος  Νικόλαος  στα Τσίλια  .

 

 

 

 

 

 

                                        Εδώ ήταν λιμάνι και ελαιοτριβείο επί  τουρκοκρατίας

                                                          Τα νησιά    Μυρσίνια                                            

              

                               Μια θαυμάσια θέα  από το Όρος που φθάνει μέχρι το Τάρτι

 

                                                                 Λιγωνάρι

 Μια γλώσσα στεριάς , η λεγόμενη   Μπουρούνα  και ένας λόφος κατάφυτος με ελιές χωρίζουν τα Τσίλια από τον επόμενο όρμο το Λιγωνάρι  εδώ  βλέπουμε  μερικά σπίτια παλιά ναι νέα στην παραλία  με πολλά περιβόλια και κήπους . Εδώ ο δρόμος φτάνει  στην παραλία  που είναι  καλή για κολύμπι και ψάρεμα  στα αριστερά  υπάρχει ένα μικρό λιμανάκι για  τις βάρκες .

 

                                        Λιγωνάρι  ζωγραφισμένο  από τον Στρατή  Ζάνταλη

 

                              

                    Μια πανοραμική εικόνα από  που διακρίνεται  η   παραλία  και το  λιμανάκι

 
                                   

                                                                 

                                          Εικόνες από το   Λιγωνάρι   και τη   παραλία του

                                  
  

                             Λιγωνάρι  και βάρκα :Πίνακας με ακρυλικά του Στρ. Ζάνταλη .

 

 

                                                       
                                                           Ντάλαντος - Τάλαντος .    

                             

            Στα δυτικά ορθώνεται  ένας πέτρινος  όγκος ,ένα απότομο ακρωτήρι με κάθετα ράχτα . Αυτός  είναι ο Ντάλαντος  στη  τοπική διάλεκτο , καλείται όμως και Τάλαντος και σίγουρα αυτό το όνομα έχει σχέση με τις οικιστικές εγκαταστάσεις  εδώ γύρω. Έως εδώ φθάνει ο δρόμος η θέα είναι φανταστική και πανοραμική .Βλέπεις  τα δαντελωτά ακρογιαλιά  δεξιά και αριστερά . Αριστερά τα Μυρσίνια και το Λιγωνάρι και δεξιά το Τσαφ και Τάρτι,  Φαρά .                                      

 

 

.  

                                               Αρχαία λατομεία .Τσαφ-Τάρτι.

 

Σε όλη τη περιοχή  στο Τσάφ και στο Τάρτι  υπάρχουν  αρχαία λατομεία  από ντόπιο  γκρίζο-μπλε   μάρμαρο.

Παραπάνω   από το εκκλησάκι  της Αγίας  Παρασκευής   στο Τσαφ   συναντάμε    την (πελεκανιά)  όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι. Προκαλεί  δέος ο κάθετα κομένος  βράχος , σε ύψος δέκα περίπου μέτρων και πλάτος είκοσι. Είναι  ένα από τα αρχαία   λατομεία  του νησιού . Σύμφωνα με τον Χαριτωνίδη  ανήκουν στους κλασσικούς χρόνους .  Πρόκειται για ντόπιο γαλαζωπό  μάρμαρο και βρίσκεται  σε αρκετά μνημεία της αρχαιότητας  παλαιοχριστιανικά  και μεταγενέστερα .

              Κολώνες και πλάκες συναντάμε  πολλές  φορές  σε πεζούλες και τοίχους.

                                 Αλλά και στη Θάλασσα    συναντάμε    μαρμάρινες  κολόνες  

Άρχιζαν  να πελεκούν από  τη κορυφή   και κατέβαιναν κλιμακωτά , ξεκολλούσαν μεγάλους όγκους με τη βοήθεια βρεγμένων ξύλινων σβήνων που με τη διαστολή του ξύλου ξεκολλούσε ο βράχος. Επί τόπου  οι λιθοξόοι του έδιναν το πρώτο σχήμα  ,κολώνα ή πλακά ή ορθογω νιος   λιθόπλινθος. Μετά τα έσερναν μέχρι τη θάλασσα   αρκετές  έσπαγαν  στη  μεταφορά , έτσι εκεί γύρο στα σέτια υπάρχουν μέχρι σήμερα εντοιχισμένα  αρκετά  κομμάτια , ακόμη και στη θάλασσα  υπάρχουν κολώνες  μέσα στο βυθό , επίσης  και στο Τάρτι  βλέπουμε στην αριστερά  μεριά της παραλίας  στα βράχια ,  κολώνες   από το λατομείο  στο Τάρτι  που είναι δίπλα .

    

                                         

                            

 

                                                                     Τσαφ

  Το Τσαφ είναι ένας  όρμος  δίπλα  στο Ταρτι  και το ενώνει  ο αγροτικός δρόμος   και εκεί υπάρχουν μερικά σπιτάκια στη παραλία και πιο μέσα . Η παραλία το αριστερό ανατολικό μέρος  αποτελείται από θαλάσσιες πλάκες  που προχωρούν δέκα μέτρα στη  Θάλασσα και μετά κόβονται απότομα . Στο μέσον της παραλίας   και μέσα στη θάλασσα υπάρχουν  πληθώρα  κολώνες από το λατομείο , άλλες είναι ανέπαφες  και άλλες έχουν σκεπαστεί με θαλάσσια ζωή .Πριν φθάσουμε στο Τσαφ υπάρχει ένας μικρός όρμος  που τον  λένε τώρα  (Αντιτσαφ )  χωρίζεται  από το Τσαφ με ένα γλώσσα στεριάς  ,εκεί στην άκρη  σ, ένα μέτρο βάθος βρέθηκαν κομμάτια από αμφορείς

.

                                          Η  παραλία  και το λιμανάκι  στο Τσαφ .

 Στην απογραφή του 2011  οι κάτοικοι  του Τσαφ ήταν  9

 

 

 

 

 

                                                            Τάρτι

                  Μια  από τις πιο  όμορφες και καθαρές παραλίες του νησιού

 

                           

                                          Το Τάρτι  ζωγραφισμένο  από τον Στρατή Ζάνταλη  

 

                                          

 

Γενική  άποψη  από το Τάρτι
Το  Τάρτι   είναι μια από τις πιο όμορφες και καθαρές   παράλιες   της περιοχής   αλλά και του νησιού  και είναι γνωστή  σε πολου ς  ξένους .  Είναι  ένα φυσικό πέταλο  από άσπρη ψιλή άμμο και βοτσαλάκια  με πρασινογάλαζα  νερά.  Στο δεξιό μέρος σε μικρή   απόσταση από τη παράλια είναι ένα   μικρό  νησάκι .Το  Τάρτι  είναι  ο μόνος όρμος από  όλους τους  άλλους     δεξιά του και αριστερά  που είχε  από τα παλιά χρόνια  ζωή  υπήρχαν  και τότε  μόνιμοι κάτοικοι  και   ειδικά το χειμώνα  με τις ελιές .Είχε πολλά καφενεία,  μπακάλικο,  τηλέφωνο  και  ο  δρόμος  αγροτικός  έφτανε μέχρι   την  παραλία.  Τώρα  ο δρόμος  ειαι άσφαλτος και καλός  υπάρχουν   πολλά  δωμάτια  για   το καλοκαίρι  .Στη  παραλία  και στα  δεξιά  και στα αριστερά  υπάρχουν αξιόλογες  ψαροταβέρνες   με πολύ καλό φαγητό   και το καλοκαίρι  φιλοξενούν  ντόπια μουσικά  σχήματα   για θαυμάσιες  μουσικές  βραδιές με χορό και τραγούδι . Επίσης  το καλοκαίρι  λειτουργούν   καφέ, και μπαράκια  με μουσική  επίσης  υπάρχουν  ποδήλατα  θαλάσσης και κανό  Στην απογραφή  του 2011  στο  Τάρτι   βρέθηκαν  27  μόνιμοι κάτοικοι

   

      Ηλιοβασίλεμα  στο  Τάρτι:  Φωτογραφία από  τον Φωτογράφο του Ταρτίου ΣΤΡΑΤΗ  ΛΙΓΕΡΟ

                                      Φωτογραφία  της  παραλίας  το καλοκαίρι  1983

                                            

                                   Τρεις σχετικά παλίες  φωτογραφίες  1978-1980  περίπου .            
   

 

 

 

                                   

                

 

                                            Τάρτι από τον Μάκη  Αξιώτη  γύρω  το 1980

 

                     .

                                       

  

 


                             

 

                                     Καλοκαιρινές  εικόνες  από τη    παραλία  στο Τάρτι

                                             

                                                     Διάφανα και κρυστάλλινα  νερά.

                          
                     

                       

                                                         Κουβεντιάζοντας με τον ψαρά .
  

 

                                                       Ο  χειμώνας με τον νοτιά  στο Τάρτι .

                                                        

Οι  Άγιοι  Σαράντα  στην  ανατολική  πλευρά    της  παραλίας  ανακαινισμένο δεν θυμίζει   τίποτα  από το κατάλευκο  παλιό  ξωκλήσι .

 

   

                                           Φαρά

                       Στην απογραφή  του 2011  στα Φαρά  ήταν  6 μόνιμοι κάτοικοι .

Λίγο  πριν  φθάσουμε στη  παραλία  στο Τάρτι  μια διακλάδωση  προς τα δεξιά  μας οδηγεί   στον επόμενο  όρμο τα   Φαρά  που είναι μια μεγάλη σχετικά  παραλία , ανάμεσα σε δυο βραχώδεις  γλώσσες  στεριάς  και  καλύπτεται από   μεγάλες    φυσικές  επίπεδες  πλάκες. Ξεφυτρώνουν   από τη στεριά και προσχωρούν   καμιά εικοσαριά μέτρα  μέσα στη θάλασσα  Ανάμεσά τους  ο βυθός παρουσιάζει μια πρωτόγνωρη ομορφιά που  την συνθέτουν  οι ένοικοι των  σχισμών ανάμεσα στις πλάκες . Ο δρόμος κατεβαίνει  έως τη δυτική άκρη της παραλίας, ένας   χείμαρρος   χωρίζει τη μικρή   πεδιάδα στα δυο . . Λίγα  σπίτια με μικρούς μπαχτσέδες και λίγες βάρκες αραγμένες στο ανατολικό άκρο  της παραλίας ,  φανερώνουν την ανθρώπινη παρουσία. Οι παρουσία των ανθρώπων είναι από  παλιά  έζησαν και πέθαναν εδώ  φαίνεται  από έναν  τάφο  που βρέθηκε κοντά στη θάλασσα   σκεπαζόταν από μια πήλινη πλάκα . Στα Φαρά  συναντάμε  δυο ξωκλήσια   τον  Άη Γιωργη που είναι  παλιό   και την Αγία  Φωτεινή  που χτίσθηκε το  1940 .

    Ο όρθιος βράχος της (κοπέλας )που η λαική φαντασία και ο θρύλος του έδωσαν αυτό το όνομα

   

 

 

 

 

 

 

                                                                      Άη Γιώργης στα Φαρά ;

                               Γιαλιώτισα  Ιλέυκους , Πλάκα ,Αυλάκι

Δυτικά της  Αγριλιάς   και μετά   τα Φαρά   η στεριά  σχηματίζει  ανάμεσα   στις απόκρημνες   ακτές ένα μικρό ορμίσκο  με λίγη αμμουδιά . Είναι κατάληξη μιας ρεματιάς που τη διατρέχει  ένα βαθύ  ρυάκι. Παραπάνω  κάτω από ένα ολόρθο βράχο βρίσκεται το ξωκλήσι  της Παναγίας  της Γιαλιώτισας  που μάλλον προέρχεται από το (Παναγιά  του γιαλού ).Όλη αυτή η περιοχή ονομάζεται   Γιαλιώτισα  .Μετά τη   Γιαλιώτισα  και με μια μεγάλη απόσταση  με απόκρημνες  ακτές   και από  άλλο δρόμο  συναντάμε  έναν βραχώδη   κωνικό λόφο  που είναι το ξωκλήσι  του  Άη Γιώργη   στο Καστρί.  Το  Καστρί  είναι  είναι το κέντρο αναφοράς  όλης της περιοχής   .Για  το Καστρί στα Μέτια   ο Μάκης  Αξιωτης  κάνει ειδική αναφορά στις  σελίδες 148,149 στο βιβλίο  του  ( Στα χνάρια  τα  παληά )   Μετά  από τον Άη  Γιώργη  ένα δρομάκι  κατεβαίνει σε μια βαθειά  ρεματιά  που κυλά ένας χείμαρρος , εδώ είναι  αραδιασμένα μερικά όμορφα σπιτάκια που το  καλοκαίρι  γεμίζουν  ζωή . Η μικρή  παραλία  εκατό μέτρα περίπου  που καλύπτεται από χονδρή άμμο  είναι ο Ιλεύκος. Από τον Ιλεύκο  μέχρι το  Αυλάκι  συναντάμε   τρία   όμορφα ξωκλήσια  τον  Αη Γιώργη  της Πλάκας   και  έναν δεύτερο  Αη Γιώργη  σε κάποια πιο πέρα , μετά σε αρκετή απόσταση  πρώτα νότια και μετά ανατολικά  συναντάμε  ένα μικρό  παλιό  όμορφο  ξωκλήσι αφιερωμένο στην Αγία  Παρασκευή. (Η  περιοχή όμως  γύρω του καλείται  Μέτια  και είναι γνωστόν ότι    (Μέταον πόλις Λέσβου ,ην Μέτας  Τυρρηνός ώκισεν.)  Όνομα που χάνεται μέσα στον θρύλο της Αιολικής  μετανάστευσης)  (Μάκης  Αξιώτης  Στα  χνάρια τα παλήα σελ.88) .                                          Εκεί κοντά είναι το Αυλάκι ένα λιμανάκι  με λίγα σπίτια και μερικές ψαρόβαρκες .

 

 

                                                                  Ο  Άη  Γιώργης στο Καστρί

 

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

.