Περιδιαβαίνοντας τον κόλπο
Γέρας της Λέσβου και τα χωριά
του συναντάς
αλλεπάλληλες εικόνες φυσικής
ομορφιάς .Σε ένα τέτοιο
όμορφο τόπο πέρασαν και αποτύπωσαν
στον καμβά και σε χαρτί
ζωγράφοι και φωτογράφοι ντόπιοι
και ξένοι όπως είναι
ο Στρατής Αξιώτης , ο Στρατής Γαβαλάς , ο Γιώργος Πέρρος,Ηώ Αγγελη,
Ο Βασίλης
Βαγιάννης ο Μάκης Αξιώτης, η Σαπφώ Βογιατζή
και πολοι νεώτεροι Γεραγώτες
,επίσης εκανε αισθητό το πέρασμα
από τη Γέρα ο Σπύρος
Παπαλουκάς πο μας άφησε
πολλά έργα με εικόνες
από τη Γέρα.

Στις
εικόνες της Γέρας
στέκω και εγω μαγεμένος και
σαν αυτοδίδακτος και είτε
με ζωγραφική
η με τη φωτογραφία δημιουργώ και
σας καταθέτω μικρά
εικαστικά δοκίμια

Στρατής Ζάνταλης


Δευτέρα, Οκτωβρίου 29, 2012

Η ανατολή στον κόλπο Γέρας



Η   μαγεία  της  ανατολής  στον  Κόλπο   Γέρας

φωτογραφίες  του Στρατή  Ζάνταλη . 

                                                                                                                                 Πέραμα :  To  πρώτο  δρομολογιo
σκυθρωπή των λιμνοθαλασσών γαλήνη
με το πατ-πατ το μακρινό της γκαζομηχανής
Οδ.  Ελυτης :  "Μαρία  Νεφέλη"


                                                                                                                                 Πανοραμική   του κόλπου Γέρας
ΙΕΡΑ


Κατηφορίζοντας φαίνεται ο Κόλπος από ψηλά γαλήνιος. Κι ως καθρεφτίζονται τα όρη στην Ιερά Λίμνη, γεμίζουν τα μάτια, υδράργυρο. Είναι το χρώμα του φθινοπώρου . Είναι το χρώμα του Ελαιοφόρου, το χρώμα του ιερού υδράργυρου του Θείου πυρετού.
Κι ως πέφτει το φως το θεϊκό, μυριάδες οι παραλλαγές του ,χιλιάδες σκέψεις πέρα απ’ τ’ ανθρώπινα με συγκλονίζουν. Είναι την ώρα που χαράζει τις αλήθειες του ο Θεός στης Γέρας τα βουνά. Είναι την ώρα που τα βουνά καθρεφτίζουν την αλήθεια στα αγιασμένα της Γέρας ύδατα κι οι άγγελοι ψάλλουν τον επινίκιο της φύσης ύμνο:
         «Πάσα εποχή και κάθε ώρα
της Ακύμαντης Θάλασσας
Είναι.

Πάσαι αι δυνάμεις των αοράτων
Μύσται
Ελαιοφόροι πιστοί
Το εν όρεσι- Το εν ύδασι
Θαύμα
  
Τα  Μικρά ,τα μεγάλα τα όνειρα
Ένα είναι και το Ένα αυτό

Όρη , Θάλασσα

Είναι.
    


                      Στρατής Γιαννίκος.:      " Aυγούστου   Θεία   Γέννηση"

                                                                                                                                                                                                                    
                                               

                                                                                                                                            Κόλπος  Γέρας  την   αυγή
                                                                                                                                          

Hλικία   της   γλαυκής  θύμησης

Ἐλαιῶνες κι ἀμπέλια μακριὰ ὡς τὴ θάλασσα
Κόκκινες ψαρόβαρκες μακριὰ ὡς τὴ θύμηση
Ἔλυτρα χρυσὰ τοῦ Αὐγούστου στὸν μεσημεριάτικο ὕπνο
Μὲ φύκια ἢ ὄστρακα. Κι ἐκεῖνο τὸ σκάφος
Φρεσκοβγαλμένο, πράσινο, ποὺ διαβάζεις ἀκόμη
στὴν εἰρήνη τὸν κόλπου τῶν νερῶν ἔχει ὁ Θεός.
Περάσανε τὰ χρόνια φύλλα ἢ βότσαλα
Θυμᾶμαι τὰ παιδόπουλα τοὺς ναῦτες ποὺ ἔφευγαν
Βάφοντας τὰ πανιὰ σὰν τὴν καρδιά τους
Τραγουδοῦσαν τὰ τέσσερα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντα.
Κι εἶχαν ζωγραφιστοὺς βοριάδες μὲς στὰ στήθια.
Τί γύρευα ὅταν ἔφτασες βαμμένη ἀπ᾿ τὴν ἀνατολὴ τὸν ἥλιου
Μὲ τὴν ἡλικία τῆς θάλασσας στὰ μάτια
Καὶ μὲ τὴν ὑγεία τὸν ἥλιου στὸ κορμὶ - τί γύρευα
Βαθιὰ στὶς θαλασσοσπηλιὲς μὲς στὰ εὐρύχωρα ὄνειρα
Ὅπου ἄφριζε τὰ αἰσθήματά του ὁ ἄνεμος;
Ἄγνωστος καὶ γλαυκὸς χαράζοντας στὰ στήθια μου
τὸ πελαγίσιο του ἔμβλημα.
Μὲ τὴν ἄμμο στὰ δάχτυλα ἔκλεινα τὰ δάχτυλα
Μὲ τὴν ἄμμο στὰ μάτια ἔσφιγγα τὰ δάχτυλα
Ἦταν ἡ ὀδύνη
Θυμᾶμαι ἦταν Ἀπρίλης ὅταν ἔνιωθα πρώτη
φορᾶ τὸ ἀνθρώπινο βάρος σου.
Τὸ ἀνθρώπινο σῶμα σου πηλὸ κι ἁμαρτία
Ὅπως τὴν πρώτη μέρα μας στὴ γῆ.
Γιόρταζαν οἱ ἀμαρυλλίδες - Μὰ θυμᾶμαι πόνεσες
Ἤτανε μία βαθιὰ δαγκωματιὰ στὰ χείλια
Μία βαθιὰ νυχιὰ στὸ δέρμα κατὰ κεῖ ποὺ
χαράζεται παντοτινὰ ὁ χρόνος.
Σ᾿ ἄφησα τότες
Καὶ μία βουερὴ πνοὴ σήκωσε τ᾿ ἄσπρα σπίτια
Τ᾿ ἄσπρα αἰσθήματα φρεσκοπλυμένα ἐπάνω
Στὸν οὐρανὸ ποὺ φώτιζε μ᾿ ἕνα μειδίαμα.

Τώρα θά ῾χω σιμά μου ἕνα λαγήνι ἀθάνατο νερό
Θά ῾χω ἕνα σχῆμα λευτεριᾶς ἀνέμου ποὺ κλονίζει
Κι ἐκεῖνα τὰ χέρια σου ὅπου θὰ τυραννιέται ὁ ἔρωτας
Κι ἐκεῖνο τὸ κοχύλι σου ὅπου θ᾿ ἀντηχεῖ τὸ Αἰγαῖο     

    Όδ.  Ελύτης:  "Προσανατολισμοί."




                 Νὰ σ᾿ ἀγναντεύω, θάλασσα, νὰ μὴ χορταίνω
                 ἀπ᾿ τὸ βουνὸ ψηλὰ
                 στρωτὴ καὶ καταγάλανη καὶ μέσα νὰ πλουταίνω
                 ἀπ᾿ τὰ μαλάματά σου τὰ πολλά.
 

                                                                 Κώστας   Βάρναλης :"Φως  που  καίει"


                 Κόλπος    Γέρας                                                          Στον   Γιώργο   Πέρρο

                                                                                  

                        Ο κόλπος  Γέρας  ένα   αυγουστιάτικο    πρωινό
 

Ο ανεμόμυλος στον κόλπο  Γέρας

 
 
 
 
 
 
                                                                                                                    Kόλπος  Γέρας    λιμανάκι  στο Μάρμαρο.

Νὰ ταξιδεύουν στὸν ἀγέρα τὰ νησάκια, οἱ κάβοι,
τ᾿ ἀκρόγιαλα σὰ μεταξένιοι ἀχνοὶ
καὶ μὲ τοὺς γλάρους συνοδιὰ κάποτ᾿ ἕνα καράβι
ν᾿ ἀνοίγουν νὰ τὸ παίρνουν οἱ οὐρανοί.

                                                                        Κώστας   Βάρναλης.  "Φως  που καίει"
                                                                                                                                         Ψάρεμα  στον κόλπο  Γέρας
                                                                                                           Μάρμαρο λιμανάκι
                                                                                                                     Ανατολή  στον  Κόλπο  των  Ελαιώνων.
        Τόποι που με του φεγγαριού το αλησμονάνθι

        Και με του ήλιου τους χυμούς με θρέψατε

        Σήμερα ονειρεύομαι για σας

        Μάτια που να σας συντροφέψουν μ' ένα φως καλύτερο.

                                                                                      Όδ. Έλύτης:" Ήλιος ο πρώτος"
.
















 


Έζησα τ’ όνομα το αγαπημένο
στον ίσκιο της γιαγιάς ελιάς
στον ρόχθο της ισόβιας θάλασσας.
Χάραξα τ’ όνομα το αγαπημένο
στον ίσκιο της γιαγιάς ελιάς
στον ρόχθο της ισόβιας θάλασσας
.
   

                                                                                
Όδ. Έλύτης:"Ήλιος ο πρώτος"


                                                                                                                  Ελιές  και θάλασσα  στον Κόλπο  Γέρας







Aυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό, αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτου απ' τα ξένα βήματα, αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο, αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο.


Γιαννης Ρίτσος : "Ρωμιοσύνη"





 Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. 
Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις.    
      
                                                                                                                                   Όδυσσέας  Ελύτης











ΠΥΡΓΟΙ



Στους Πύργους πυρώνουν οι ψυχές και μάρτυρες τυχαίνουν σε μια παράξενη λειτουργία. Καταμεσής της θάλασσας στήνεται το μυστήριο κι οι μύστες κοινωνούν, πως έσπειρες Θεέ μου πολύ φως σαν γέννησες τον κόσμο.
Ευθυτενής εισήλθες στον Κόλπο των Ελαιών. Ρυτίδωσε η θάλασσα , στη μήτρα της ζωής σαν μπήκε τ’ Άγιο φως το τροπαιούχο. Από τη μια λαμπάδιαζαν  τα πεύκα , πετάριζαν οι ψυχές και φλόγινες απ’ αντικρύ ανέμιζαν ελιές σε καλωσόριζαν
Κάπως έτσι τελείωνε το μυστήριο κι άρχιζε η ζωή.
Κι εγώ κοινός θνητός…
Στου Κόλπου βυθιζόμουν τα νερά
Λουζόμουν φως και βαφτιζόμουν.


Τη θεία της θαλάσσης

Μετάληψη ελάμβανα.

Για να   ’βρω  ’κείνο το από καιρό

λησμονημένο.

Το ασήμι –σπέρμα που άφησε ο Θεός

Στης Γέρας το βυθό.


                                                                 

  Στρατής Γιαννίκος  :     " Αυγούστου  θεία   Γέννηση"






Όταν τα γέλια μυτερά σπάνε τα τσόφλια της αυγής αγγέλνοντας
το ηλιόβγαλμα

Κι όλο το πρόσωπο της γης λάμπει από μαργαρίτες
                                                                          Οδ.  Ελύτης¨"  Προσανατολισμοί"
              



                                                                                                                                Επιστρέφοντας  από  το ψάρεμα





                                                                                                       Γυρισμός  από το ψάρεμα  στους  Πύργους




                                                   Μπαίνοντας στον κόλπο των ελαιώνων                      



Μα ο ήλιος ποτέ δε μετριέται, δεν μπορείς να τον χωρίσεις
σε κομμάτια καθώς το σφυγμό σου και τα λόγια σου
ο ήλιος κάθε μέρα είναι ολόκληρος, κάθε μέρα
ξαναλέει απ΄ την αρχή την ιστορία του ως να του αποκριθείς
μονάχα με ένα ναι για να σε λογαριάσει ολόκληρο

Γ.ΡΙΤΣΟΣ










             .



                      Ο ΗΛΙΟΣ
        Τι να σας πω γυναίκες τι να μη σας πω

             παρηγοριά κι αλήθεια που να μην ντραπώ


Μόνο να σας ακούω πότε θλίβομαι

      πιάνω τα σκοτεινά στα νέφη κρύβομαι


Πότε μα το Θεό περηφανεύομαι

       βάζω τα κόκκινα μου και πορεύομαι

                                                                           Όδ. Έλύτης. "Ήλιος ο ηλιάτορας"






Πρέπει τα χρώματα
Αγνά να φέρω πάλι
Βαφτίζοντας τα χθόνια
Σπειρί- σπειρί
Ν' ανθίσουν τα ηφαίστεια
Αγράμπελα, ροδιές
Μικρά πουλιά
Να κυνηγούν
Τον χρόνο


                                           Στρατής Γιαννίκος 
Από τη συλλογή "ΙΕΡΟΝ ΓΕΡΑΣ _ Το Αμίλητο Νερό" 1994
 



"Ήλιε, ήλιε που βάφεις μ΄ αίμα τη θάλασσα
γυμνός προσφέρομαι στη φλόγα σου
να φωτίσω τα μάτια των ανθρώπων".

Γιάννης  Ρίτσος ¨"  Το τραγούδι της Αδελφής μου"


 "Πρωί- πρωί χαράματα
κόβω απ΄ τον Ήλιο γράμματα
Στη γλώσσα που διαβάζουνε
Οι αγράμματοι κι αγιάζουνε
".

                                                      Όδ. Έλύτης

     Πρόβαλε γι΄ άλλη μια  φορά ήλιε  χρυσέ
και  λάμψε
και  τα   σκοτάδια  σκόρπισε   και φώτισε  και  κάψε

Φώτης   Αγουλές

Αυτές οι πέτρες που βουλιάζουν μέσα στα χρόνια ως πού
θα με παρασύρουν;
Τη θάλασσα τη θάλασσα, ποιος θα μπορέσει να την εξαντλήσει;
Βλέπω τα χέρια κάθε αυγή να γνέφουν στο γύπα και στο γεράκι
δεμένη πάνω στο βράχο που έγινε με τον πόνο δικός μου,
βλέπω τα δέντρα που ανασαίνουν τη μαύρη γαλήνη των
πεθαμένων
κι έπειτα τα χαμόγελα, που δεν προχωρούν, των αγαλμάτων. 

Γιώργος Σεφέρης :"Μυθιστόρημα"

 Ηλιε και θάλασσα γαλάζα
και βάθος του άσωτου ουρανού,
ω! της αυγής κροκάτη γάζα
γαρούφαλλα του δειλινού,

                                                                                                                                                         Κώστας   Βάρναλης



                                                                                                                                     Χρώματα  της  Αύγης
                                                                                                                             Πρωινό  ψάρεμα
 Πέρα μες στα χρυσά νταριά κοιμούνται αγοροκόριτσα
Ο ύπνος τους μυρίζει πυρκαγιά
Στα δόντια τους ο ήλιος σπαρταράει
Απ' τη μασχάλη τους γλυκά στάζει το μοσχοκάρυδο
Κι η άχνα πιωμένη με βαριές χτυπιές παραπατά
Στην αζαλιά στην έλισσα και στη μοσκοϊτιά
!

                                             
                                                                                                              Όδ. Έλύτης :  Ήλίος  ο πρώτος"

Κι έχουμε στο κατάρτι μας βιγλάτορα

παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα
                                                Όδ.  Έλύτης: "  Ήλιος ο ηλιάτορας"
 ΗΛΙΟΣ
Ε σεις στεριές και θάλασσες


τ' αμπέλια κι οι χρυσές ελιές

ακούτε τα χαμπέρια μου

μέσα στα μεσημέρια μου
«Σ' όλους τους τόπους κι αν γυρνώ
μόνον ετούτον αγαπώ!»

Από τη μέση του εγκρεμού


στη μέση του αλλού πελάγου.

                                          Όδ. Έλύτης: "  Ήλιος ο  ηλιάτορας
 "                                                                              









                                                                                                                                                                                  Αυλωνας

Αράξαμε σ' ακρογιαλιές γεμάτες αρώματα νυχτερινά
με καλαηδίσματα πουλιών, νερά που αφήνανε στα χέρια
                                                                                                         Γιώργος  Σεφέρης : "  Αργοναύτες"



                                             
 

 

Κυριακή, Ιουνίου 24, 2012

Είσοδος του Κόλπου Γέρας.

Προς το  στόμιο  Κόλπου   Γέρας 

Άρθρο  του Μάκη  Αξιώτη . Εφημερίδα  Εμπρός  Πέμπτη  23  Ιουνίου  2005

            Ήταν  η είσοδος απ΄ όπου  τα νερά  μπήκαν  στην κεντρική λίμνη  πριν  εκατομμύρια  χρόνια . Σαν στενός  ποταμός που  δένει με  τους  αγέρηδες  του  Πελάγους το  Porto  Olivier  των  πορτολάνων.Από  το Πέραμα  η  Μηχανή  της  Εγγλεζάς  είναι  τώρα στρατόπεδο, ο Τεκές  έχει 
δυο κέντρα  και το παλιό  εργοστάσιο του Φράγκου,  ενώ πιο πέρα το  Μάρμαρο με το  κεντράκι
του έγινε μικρό  χωριουδάκι.


Κόλπος  Γέρας 


Η    μηχανή  του Φράγκου  και ο   Τεκές.



Το  λιμανάκι  στο Μάρμαρο.




Βάρκες  στο Μάρμαρο .


Στου   Ταταλιά   ελιές  και θάλασσα



    Στου    Ταταλιά με τα θεμέλια στην θάλασσα . Κουρουμπακάλη με τον υποθαλάσσιο οικισμό
και μετά οι Πύργοι. Ψαροχώρι, φερμένοι από απέναντι, μιλούν την διάλεκτο τους και ζούνε στην
ομορφιά του μπουγαζιού, παλεύοντας με τους ξιφιούς κα το γιουσούρι Στο μέσον το μικρό
νησάκι με το ερείπιο της εκκλησίτσας θεωρείται πως φιλοξενούσε την Μονή των Αριστών
του 13 ου αιώνα .Πιο έξω,άλλο  νησάκι  η γαλέρα , το στόμιο και ο όρμος του Αύλωνα  (όχι Αυλώνα)                Στο  βάθος ο προϊστορικός οικισμός   στον  Σεϊταν  Καγιά, τα δυο παλιά καφενεδάκια
πια κλειστά , ενώ  είναι γνωστό το καινούργιο  κέντρο.
Και  τώρα  το φτέλι  όπου  η ομορφιά   του  όρμου  συναγωνίζεται  τον αντικρυνό  Άγιο   Ερμογένη
και τη μοναξιά  της πέτρινης  σημαδούρας του Καλόγερου.
Το  ακρωτήρι  που μπαίνει  αρκετά  μέσα  έχει  το παράξενο όνομα Καβουρόλιμνη.
Από  ένα  κρατήρα στην άκρη,  μια χοάνη νερού  που  στο άκρο της φιλοξενεί  ένα μεγάλο
υποθαλάσσιο  πια οικισμό.  Ο δρόμος  σταματά  στον όρμο με τους σχοίνους, στο Κατσίνι.
Το πέτρινο  Όρος  κλείνει   τον ορίζοντα,  τεράστιο,  επιβλητικό  νότιο όριο της Γέρας. Στα ρίζα
βρίσκονται  οι στύλοι  της   ψαροπαγίδας, του  Ταλιανιού. Χρόνια η  οικογένεια Κολέα   τραβά
το συρματόσχοινο. Έτσι  είναι γνωστοί  σαν Ταλιαντζήδες  .  Σε  μια  σπηλιά το βουνό   φιλοξενεί
κατάλοιπα  της χαλκοκρατιάς  , ενώ  παραδίπλα  είναι  γκρεμισμένο  το πυργάκι απ΄όπου, χρόνια
 πριν, αγνάντευα  τα φώτα της  Μικρασίας, ακούγοντας  για  καλικάντζαρους  και                   σαραντάπηχους  κοντραμπατζήδες.
<><><><><><>

Πύργοι  Γέρας

Πύργοι  Γέρας  και το  νησάκι .



 Πύργοι  Γέρας  λιμανάκι.


       

Η  είσοδος  του κόλπου της  Γέρας .

 .


Το  νησάκι Γαλέρα και  απέναντι  η Καβουρολίμνη.



Ερχομός  των ψαράδων  στον Αύλωνα.

Ο  Αύλωνας    (  φώτο 1983  )


   

Αύλωνας   (φώτο 1984  )

  

Μικρός  ψαράς  στον Αύλωνα.   ( φωτο  1984)

                                                                                                                    

Ψαράς  στον  Αύλωνα .

                                                                                                                                                     
                  

Ψαράς  στον Αύλωνα  .

Ψαράς  καθαρίζει  τα δίχτυα  του   Αύλωνας.

Είσοδος  του κόλπου Γέρας .


Σούρουπο  στον  κόλπο Γέρας .

Αύλωνας   ( φωτο  1994  )

 Αύλωνας ( φωτο 1994 )

Αύλωνας    (φωτο  1990  )

 Αύλωνας     (φωτο 1990 )

Όρμος  Φτέλι     (φωτο 1990 )

Παραλία  Πεύκος .

Καβουρόλιμνη.


Όρμος  Φτέλι και καβουρόλιμνη .



Τό  Ταλιάνι  στο  Κατσίνι .




 Ο  όρμος  Κατσίνι .